Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün (ECO) 16. Zirvesi yarın Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te yapılacak.
Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in ev sahipliğinde Taşkent Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecek zirveye, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, Pakistan’ın geçici Başbakanı Anvarul Hak Kakar, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym Cömert Tokayev, Kırgızistan Devlet Başkanı Sadır. Dzhoparov, Tacikistan Devlet Başkanı Emomali Rahman ve Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov da katılacak.
Özbekistan’da ilk kez düzenlenen EİT Devlet Başkanları Zirvesi’nde, ülkeler arasında ticari ekonomi, yatırım, ulaştırma ve transit alanlarında işbirliğinin geliştirilmesine ilişkin sorunlar ele alınacak ve EİT’nin faaliyet alanının genişletilmesine yönelik çalışmalar yapılacak. gözden geçirildi. Zirve kapsamında liderler ikili görüşmeler de gerçekleştirecek.
Taşkent’teki zirve hazırlıkları kapsamında sokak ve caddeler katılımcı ülkelerin bayraklarıyla süslendi, bazı cadde ve caddeler trafiğe kapatıldı, geniş güvenlik önlemleri alındı.
1985 yılında kurulan ve Türkiye, Pakistan, İran, Afganistan, Azerbaycan, Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Türkmenistan’ın üye, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) ise gözlemci üye olduğu EİT’nin Devlet Liderleri Zirvesi iki yılda bir düzenleniyor yıllar. düzenleniyor.
Organizasyonun kuruluşu
Türkiye, İran ve Pakistan devlet ve hükümet liderlerinin bölgesel ekonomik iş birliğini geliştirmek amacıyla 1964 yılında İstanbul’da yayımladıkları bildiriyle kurulan Bölgesel Kalkınma İçin İşbirliği (RCD) platformunun devamı olan ECO, askıya alındı. 1979 İran devriminden sonra faaliyetlerine devam etmek zorunda kaldı.
1980’li yılların başında üç ülke arasındaki ekonomik ilişkiler yeniden gelişmeye başlayınca, işbirliğinin yasal olarak RCD temelinde ancak farklı bir isimle sürdürülmesine karar verildi. Böylece 1985 yılında ECO’nun temeli atıldı.
Türkiye, İran ve Pakistan’ın 1992 yılında kurduğu örgüte Afganistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan ve Türkmenistan katıldı. Faaliyet alanı daha da genişleyen ECO, ekonomik açıdan yüklü bir bölgesel güç haline geldi. toplam alanı 7 milyon kilometrekare ve yaklaşık 450 milyon nüfusa sahip.
Organizasyon, üst düzey ve dışişleri bakanları düzeyinde periyodik toplantıların yanı sıra ticaret, ulaştırma, tarım, enerji, çevre, sağlık, sanayi, maliye ve ekonomi bakanlarıyla da düzenli toplantılar yaparak sektörel kararların ve iş birliği projelerinin hayata geçirilmesine olanak sağlıyor. .
Organizasyonun kurumsal yapısı
Her iki yılda bir devlet ve hükümet liderleri düzeyinde düzenlenen ECO Zirvesi bugüne kadar 15 kez düzenlenmiş olup, son zirve Kasım 2021’de Türkmenistan’da gerçekleştirilmişti.
Örgütün en üst düzey karar organı olan Dışişleri Bakanları Konseyi’nin toplantısı her yıl yapılıyor. Organizasyon kapsamında sektörel bakanlar toplantıları da düzenleniyor. Ayrıca Bölge Planlama Konseyi (BPK) ve Daimi Temsilciler Konseyi (DTK) toplantıları da düzenli olarak yapılmaktadır.
ECO Sekreteryası Tahran’da bulunmakta olup, organizasyon Genel Sekreter tarafından yönetilmektedir. Genel Sekreterlik bünyesinde ayrıca “sanayi ve tarım”, “ticaret ve yatırım”, “enerji, madenler ve çevre”, “ulaştırma ve iletişim”, “ekonomik araştırma ve istatistik” ve “proje araştırma” müdürlükleri bulunmaktadır.
Organizasyon içindeki bölgesel kuruluşlar arasında ECO Ticaret ve Sanayi Odası, ECO Ticaret ve Kalkınma Bankası, ECO Sigorta Koleji ve ECO Mühendislik ve Danışmanlık Şirketi; Uzmanlaşmış kurumlar arasında Tahran’da EİT Kültür Enstitüsü, İslamabad’da EİT Bilim Vakfı ve Ankara’da EİT Eğitim Enstitüsü bulunmaktadır.
Üye ülkeler arasında ticaret ve yatırım, ulaştırma ve iletişim, enerji, madenler ve çevre, tarım, sanayi ve turizm, projeler, ekonomik araştırma ve istatistik, insan kaynakları ve sürdürülebilir kalkınma gibi alanlarda işbirliği faaliyetleri yürütülmektedir.
Örgüt, üye ülkeler arasında sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı, bölgesel ticaretin gelişmesini, üye ülkelerin dünya ticaretinde daha fazla rol almasını, üye ülkelerin birbirleriyle ve diğer ülkelerle iletişim kurmasını sağlayacak ulaşım ve iletişim altyapısının geliştirilmesini, tarımsal ve endüstriyel potansiyelin aktif olarak kullanılması ve bölge halkları arasında tarihi ve kültürel bağların kurulması. güçlendirmeyi hedefliyor.
Türkiye-ECO ilişkileri
Türkiye, Pakistan ve İran ile birlikte ECO’nun üç kurucu üyesidir. Genel olarak ticari ve ekonomik temelli bir organizasyon olarak tanımlanabilecek ECO, aynı zamanda Türkiye’yi Orta Asya Cumhuriyetleri ve Güney Asya ülkeleriyle buluşturan önemli bir platformdur.
Türkiye, 1993 yılında ECO’nun 2. Zirvesine, 2002 yılında 7. Zirvesine ve 2010 yılında da 10. Zirvesine ev sahipliği yapmış ve önemli rol oynamıştır. Türkiye’nin 2021 Cumhurbaşkanlığı döneminde düzenlenen zirve, Kovid-19 salgını nedeniyle çevrimiçi olarak gerçekleştirildi.
Sekreterliği İran’da, ekonomi ofisi Türkiye’de, bilimsel ofisi Pakistan’da bulunan ECO’nun genel sekreteri Hüsrev Nezîri’dir.
